Actuele examenprogramma’s dragen bij aan een goede doorstroom naar het vervolgonderwijs en tussen schoolsoorten en leerwegen. Ook bereiden ze leerlingen beter voor op hun plek in de maatschappij. In opdracht van het ministerie van OCW en samen met het onderwijsveld gaat SLO daarom met de actualisatie aan de slag. Voor Friese taal en cultuur staan de maatschappelijke en curriculaire vraagstukken beschreven in de startnotitie.

Een vakvernieuwingscommissie, bestaande uit leraren, vak- en curriculumexperts, werkt aan de actualisatie van de examenprogramma’s Friese taal en cultuur. Bekijk welke leraren en experts in de vakvernieuwingscommissie Friese taal en cultuur en zitten. Naast elke vakvernieuwingscommissie is een advieskring ingericht. Leden van de advieskring halen feedback op bij hun achterban en geven advies op de tussenproducten. Bekijk de leden van de advieskring Friese taal en cultuur.

Vakverenigingen hebben een actieve rol bij de actualisatie van examenprogramma’s. Levende Talen heeft een belangrijke bijdrage geleverd bij de werving en selectie van leden van de vakvernieuwingscommissies, als onderdeel van de advieskring en later bij de toetsing van de conceptexamenprogramma’s. Omdat er een groot beroep wordt gedaan op de inzet van vakverenigingen stelt het ministerie van OCW een subsidie beschikbaar om dit te kunnen organiseren.

In de bovenbouw van het voortgezet onderwijs zijn digitale geletterdheid en burgerschap geen bestaande vakken. Daarom worden burgerschap en digitale geletterdheid in eerste instantie ondergebracht bij de verschillende vakgebieden. De vakvernieuwingscommissie heeft hier gerichte werkinstructies voor gekregen, zodat het totaal dekkend is voor de inhouden van deze nieuwe leergebieden. Zij maken daarbij onder andere gebruik van de Startnotitie digitale geletterdheid en de Startnotitie burgerschap.

De huidige examenprogramma’s Friese taal en cultuur voor vmbo, havo en vwo zijn verouderd. Ze sluiten onvoldoende aan bij de meertalige situatie in Friesland, waarin het Fries officieel als tweede landstaal geldt. Een duidelijke visie ontbreekt achter de programma’s: het is onvoldoende duidelijk waartoe leerlingen Friese taal en cultuur leren in de bovenbouw vo.  

Bovendien is er in de huidige programma’s onvoldoende balans tussen en integratie van de domeinen taal en cultuur. De nadruk ligt momenteel op de vaardigheid lezen, zowel in (centraal) examen als onderwijspraktijk, wat geen recht doet aan de functie van het Fries. Ook ontbreekt een doorlopende leerlijn vanuit de onderbouw vo naar de bovenbouw.    

Daarom heeft het ministerie van OCW de opdracht aan SLO gegeven om de examenprogrammaprogramma’s te actualiseren. 

Voor Friese taal en cultuur biedt dit kansen om het onderwijs in de Friese taal en cultuur betekenisvol vorm te geven voor leerlingen in alle schoolsoorten en leerwegen. In de geactualiseerde examenprogramma’s is er vanuit een meertalig perspectief naar de Friese taal en cultuur gekeken en is de samenhang met andere vakken gerealiseerd. Het vak krijgt in een doorlopende leerlijn vorm vanuit drie invalshoeken: taal leren en gebruiken, taalbewustzijn en cultuurbewustzijn.  

De toelichting op de gemaakte keuzes en de veranderingen ten opzichte van de huidige programma’s vind je in het toelichtingsdocument Fries.

De conceptexamenprogramma's Friese taal en cultuur zijn op de themapagina van SLO te downloaden.