Samen verder bouwen: inspirerende dag voor leraren klassieke talen

Redactie Geplaatst op 18 december 2025

Op 16 december ontmoetten we elkaar in Amersfoort tijdens een inspirerende bijeenkomst: leraren en schoolleiders van tien scholen die dit schooljaar de conceptexamenprogramma's en –syllabi Grieks en Latijn beproeven in hun klas en school. We haalden samen op deze tussentijdse bijeenkomst het net op na een eerste periode van lesgeven in de nieuwe inhouden. 

In de ochtend nam Suzanne Adema, voorzitter van de syllabuscommissie, ons mee in de wereld van de specificaties uit de conceptsyllabi bij de concepteindtermen. Toetsexpert Vera van Karsen van Stichting Cito lichtte de conceptvragen toe die leraren de komende periode gaan afnemen bij hun leerlingen. Voor Stichting Cito een belangrijke afname, want het geeft informatie over de toekomstige centrale examens. In de conceptvragen staan de vernieuwingen centraal, legt Vera uit. “Dus thema, receptie en actualisatie op basis van ongeziene teksten. En geen proefvertaling, want die kennen we al.”

Daarna gingen we actief in gesprek en wisselden vragen uit. "Hoe verhouden doelzin, uitwerking en illustratie uit het examenprogramma zich tot de specificatie uit de syllabus?”, "Kan ik ook alleen de specificatie gebruiken?”, “Hoe becijferen wij als leraren de CE-vragen en mogen we zelf de cesuur bepalen?” en “Welke instructie mogen we de leerlingen meegeven, als ze een vraag niet weten?”

Na een gezamenlijke lunch doken we de middagsessies in: het ene groepje ging aan de slag met de voorbereiding van de volgende beproefperiode en het andere groepje reflecteerde op hun ervaringen van de eerste periode in zogenoemde focusgroepen. En zo wisselde de middag door.

Klaar? Evalueren maar!

Focusgroepen met leraren, schoolleiders en andere nauw betrokkenen, zoals materiaalontwikkelaars, vormen het hart van het evaluatieproces tijdens de fase van beproeven. Op deze tussentijdse bijeenkomst werden leraren in kleine groepen bevraagd over hun ervaringen met lesgeven in nieuwe inhouden in blok 1. Het doel is om de bruikbaarheid en (verwachte) haalbaarheid van de beproefde inhouden te beoordelen en zo samen te signaleren wat werkt en wat niet werkt in de conceptexamenprogramma’s en -syllabi. 

Deze gesprekken richtten zich op het vertalen van eindtermen naar effectieve lessen, het vertalen van eindtermen naar toetstaken, inclusief beoordeling en de haalbaarheid van de eindtermen (in niveau en tijd) voor leerlingen. De onderzoekers van SLO leidden de sessies, zodat alle input en feedback van leraren systematisch werd opgehaald én vastgelegd. Zomaar een selectie van een aantal punten waar de leraren op deze decemberbijeenkomst mee kwamen: 

  • Domein A is niet nieuw en daardoor minder spannend, maar de inhouden van domein B, C en D vereisen wel wat meer inspanning. Vooral rondom het toetsen van domein D in het schoolexamen zijn er nog vragen, bijvoorbeeld over hoe diepgaand de vragen moeten zijn en of één vraag in een toets voldoende is.
  • Het thematisch werken wordt als waardevol gezien, omdat het meer betrokkenheid en een diepgaander gesprek met de leerlingen oplevert.
  • Het vinden van de goede bronnen bij een bepaald thema kost veel tijd. Een database met allerlei bronnen is een mogelijke oplossing.
  • Het voorbereiden van leerlingen op toetsen en centrale examens met ongeziene teksten vergt nog aandacht. 

Het was een dag vol uitwisseling, nieuwe inzichten en praktische ideeën om samen verder te bouwen aan sterk onderwijs. We keken terug op wat we al bereikt hebben en zetten de volgende stap richting het volgende blok.

De fase van beproeven is een belangrijke stap in de actualisatie van het curriculum van de klassieke talen in de bovenbouw vmbo, havo en vwo. De conceptexamenprogramma’s worden beproefd met leerlingen, leraren en schoolleiders van tien scholen. In deze vorige Nieuwsupdate lees je hoe we begonnen zijn. Deze tussenbijeenkomst van 16 december is een onderdeel van de fase van beproeven. De slotdag zal 14 april 2026 zijn. 

wil je dit delen?

blijf op de hoogte

Altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen? Meld je dan aan voor onze automatische updates. Je ontvangt dan een e-mail als wij een nieuwsbericht plaatsen.

Aanmelden updates

* zijn verplicht
Vakken