Gedurende twee jaar werken vakvernieuwingscommissies aan het actualiseren van de examenprogramma’s. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk? Voor welke uitdagingen staan zij? In deze blogserie schrijven leden van de vakvernieuwingscommissie over wat zij meemaken tijdens dit bijzondere proces. Deze keer: Juan Dominguez, leraar en lid van de vakvernieuwingscommissie wiskunde.
“Meneer, waarom moeten we dit kunnen? Waar hebben we dit later voor nodig?” Toch wel veel gestelde vragen van leerlingen. En hele begrijpelijke vragen, waar niet altijd even makkelijk antwoord op te geven is. Veel wat er in het funderend onderwijs geleerd wordt, is algemeen vormend en heeft niet altijd een directe toepassing voor leerlingen. Dat neemt overigens niet weg dat we ons best doen om examenprogramma’s te ontwerpen die deze en soortgelijke vragen van leerlingen beantwoorden.
Eén van de punten waar we iets aan willen doen is de dubbele functie van het huidige vak wiskunde A in de profielen Economie & Maatschappij en Natuur & Gezondheid. De werkgroep ‘vakkenstructuur wiskunde’ signaleerde dit knelpunt al eerder en het is mooi om daar nu met onze vakvernieuwingscommissie aan te werken.
Het is eigenlijk vreemd dat het huidige wiskunde A rekening moet houden met twee verschillende profielen. We willen dit knelpunt oplossen door daadwerkelijk verschillende wiskundevakken op havo en vwo te maken, die rekening houden met het specifieke profiel waar de leerlingen in zitten: wiskunde maatschappij voor C&M en wiskunde maatschappij+ voor E&M. En daarnaast wiskunde natuur voor N&G en wiskunde natuur+ voor N&T. We willen bij de vernieuwing van de examenprogramma's een goede samenhang van deze nieuwe wiskundevakken met zowel de andere schoolvakken als met het vervolgonderwijs.
Zo zijn bijvoorbeeld onderwerpen die het huidige wiskunde A behandelt op het vwo grotendeels gelijk aan een vereenvoudigde versie van deze onderwerpen in wiskunde B. Zowel bij wiskunde A als wiskunde B doen we aan differentiëren, bij wiskunde A gaan we daarin alleen minder ver. Dat geldt ook voor een groot deel van de functieanalyse. Is dit wenselijk, vraagt de commissie zich af? Kunnen we erin slagen om twee werkelijk onderscheidende vakken te maken, waarbij leerlingen duidelijk kunnen zien en begrijpen waarom bepaalde concepten worden onderwezen binnen de wiskunde die bij hun profiel hoort?
Een ander knelpunt betreft de hoeveelheid beschikbare tijd. Hier hebben we binnen de commissie veel discussies over. We werken nu aan het formuleren van eindtermen bij de subdomeinen van de vier verschillende wiskundevakken. Het lastigste aspect hiervan is dat er zoveel essentiële, waardevolle, interessante en mooie wiskunde bestaat, dat het onmogelijk is om alles in de beschikbare tijd te behandelen. We komen nu op een punt waar we onderwerpen niet opnemen. Of moeten toewijzen aan een van de wiskundevakken, of wel aan vwo en niet aan havo, zodat het programma niet overladen wordt. Dit is een uitdagende taak en we zijn het niet altijd met elkaar eens over welke onderwerpen geschrapt zouden kunnen worden.
Dit schooljaar gaan we knopen doorhakken. Kan bijvoorbeeld bij wiskunde M het concept ‘differentiëren’ behouden blijven, maar het differentiëren zelf uitbesteed worden aan ICT?
Op dit moment ontbreekt statistiek binnen wiskunde B. Ook dit wordt gezien als een knelpunt waar wat aan gedaan moet worden. Tegemoet komen aan dit knelpunt en dus het toevoegen van dit subdomein zal ten koste gaan van een ander onderwerp. Kunnen we hier ook gebruikmaken van ICT om tijd te besparen? Is statistiek op deze wijze op te nemen in de wiskundeprogramma’s voor de natuurprofielen?
In het profiel dat de leerlingen straks kiezen, zullen ze meer samenhang ervaren tussen wiskunde en andere schoolvakken. Hoe mooi zou het zijn als ze de wiskunde die ze geleerd hebben, kunnen gebruiken bij economie om bijvoorbeeld winstmaximalisatievraagstukken op te lossen? Of bij natuurkunde om de wiskunde achter de relatie tussen kracht en arbeid te begrijpen.
Ik ben ervan overtuigd dat we hele mooie en sterke examenprogramma's wiskunde voor havo en vwo gaan opleveren. Ik hoop dat leerlingen en docenten dit straks zullen ervaren. Dat het vak wiskunde alle leerlingen een sterke basis mee zal geven voor hun verdere toekomst in het vervolgonderwijs en in het dagelijks leven.
blijf op de hoogte
Altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen? Meld je dan nu aan voor onze automatische updates. Je ontvangt dan een e-mail als wij een nieuwsbericht plaatsen.
