Het actualiseren van de examenprogramma’s: hoe gaat dat precies in zijn werk? Voor welke uitdagingen staan de vakvernieuwingscommissies die hieraan werken? In deze blogserie lees je alles over dit bijzondere proces. Deze keer: Rogier Bos, als vakexpert lid van de vakvernieuwingscommissie wiskunde.
Met sommige zaken is het lastig iedereen tevreden te houden. Een curriculum ontwerpen is daar een mooi voorbeeld van. Velen hebben een mening of stokpaardje. Zelfs binnen de commissie worden stevige discussies gevoerd, maar wel in goede sfeer. De invulling van statistiek bij Wiskunde Natuur is daarbij zeker een heet hangijzer: komt er meer aandacht voor statistische data-analyse, al dan niet met ICT? Of moet er juist meer nadruk komen op formulewerk met correlatie en regressie, en integreren bij continue kansverdeling. Beide ideeën hebben voorstanders, zowel in vakvernieuwingscommissie als in de achterban van de advieskringleden. We zijn nu echt in de fase van het afwegen en onderhandelen aanbeland.
Aan goede ideeën geen gebrek! En tegelijkertijd geldt er ook een aantal spelregels. Misschien wel de belangrijkste: elk vak heeft een vooraf bepaalde omvang om het curriculum te ontwerpen, uitgedrukt in studielasturen voor havo en vwo. Bij Wiskunde Natuur hebben we de opdracht tijd in te ruimen voor statistiek. Daar is breed draagvlak voor: ook de bèta’s hebben statistiek nodig, niet alleen om te begrijpen wat het woord “significant” in de krant echt betekent, maar ook bij bèta-vervolgstudies zijn ze gebaat bij dergelijke voorkennis. Maar we kunnen Wiskunde Natuur niet zomaar inrichten als “Wiskunde B + statistiek”, want dan dreigt overladenheid: Wiskunde Natuur is zelfs wat kleiner dan Wiskunde B op het vwo.
Overladenheid hangt als een donkere schaduw over ons commissieleden: menig mooi idee leidt schipbreuk op haar klippen. Het huidige Wiskunde B-programma voor de havo is overladen, en de commissie heeft zich voorgenomen niet diezelfde fout te maken.
Kill your darlings! Sterf, stokpaard! Zelf moest ik onlangs twee keer slikken en één van mijn schatjes killen. Mijn idee was om de analyse van rijen bij Wiskunde Natuur te introduceren. Met behulp van recursies kun je prachtig modellen bouwen voor natuurkunde en biologie, en dit vergroot de samenhang met die vakken. Ik heb daar in het verleden lesmateriaal voor ontwikkeld en uitgetest bij Wiskunde D en Algemene Natuurwetenschap met goed resultaat. Het biedt bovendien een mooie gelegenheid om het werken met spreadsheets in het programma te verwerken. Maar helaas: er is gewoon geen plaats voor. Een keuze zou kunnen zijn het dan heel kort en bondig te doen, maar een ander streven van commissie is om versnippering tegen te gaan. We willen niet een waaier aan kleine onderwerpen waarin geen diepgang wordt bereikt. Uiteindelijk zag ik in: het gaat niet. Snif!
Het gaat om probleemaanpak, één van de Wiskundige Activiteiten. In de vorige vakvernieuwing is het werken aan niet-routine opgaven op de kaart gezet. In de huidige vernieuwing werken we dat verder uit met eindtermen speciaal gewijd aan wat daar zoal bij komt kijken. Het werken aan niet-routine opgaven vergt een abstractere kijk op concepten en procedures. Daarnaast biedt het de gelegenheid een positievere houding te ontwikkelen ten opzichte van de zogeheten productieve worsteling die daarbij hoort.
Voor mij raken het benodigde abstractievermogen, het inzicht, de speelsheid en het doorzettingsvermogen aan de kern van wat het is om wiskunde te bedrijven. Als dat een plekje heeft op de Nederlandse scholen, dan ben ik tevreden.
blijf op de hoogte
Altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen? Meld je dan nu aan voor onze automatische updates. Je ontvangt dan een e-mail als wij een nieuwsbericht plaatsen.
